اسکلروتراپی چیست؟

اسکلروتراپی سیاهرگ­های پیچ ­خورده و بزرگ­ شده را که با نام عروق واریسی شناخته می­شوند، درمان می­کند. عروق واریسی معمولا در پاها هستند. همچنین، اسکلروتراپی وریدهای عنکبوتی­ شکل را که نوع خفیف واریس است، درمان می­کند.

اسکلروتراپی معمولاً روی وریدهای واریسیِ کوچک بهترین اثر را دارد. اسکلروتراپی شامل استفاده از سوزن برای تزریق یک محلول خاص در ورید خواهد بود. محلول اسکلروتراپی باعث آسیب به ورید می شود. این آسیب باعث می‌شود ورید به مرور از بین برود.

پس از اسکلروتراپی، وریدهای درمان شده در عرض چند هفته محو می­‌شوند؛ هرچند ممکن است به طور کامل ناپدید نشوند. برای رسیدن به نتایج کامل ممکن است یک ماه یا بیشتر زمان نیاز باشد. برخی از وریدها به بیش از یک جلسه درمانِ اسکلروتراپی نیاز دارند.

چرا وریدهای واریسی شده نیاز به اسکلروتراپی دارند؟

اسکلروتراپی معمولاً برای بهبودِ ظاهرِ وریدها انجام می شود. همچنین این روش می تواند علائم مربوط به واریس را بهبود بخشد که عبارتند از:

• درد
• تورم
• سوزش
• احساس گرفتگی در شب

خطرات و عوارض روش اسکلروتراپی چیست؟

اسکلروتراپی معمولاً عوارض کمی دارد.عوارض جانبی ممکن است در جایی که سوزن وارد پوست می شود، رخ دهد که عبارتند از:

• کبودی
• کهیر
• زخم­های کوچک پوستی
• پوست تیره شده
• تعدد رگ خونی قرمز ریز

این عوارض معمولا در عرض چند روز تا چند هفته از بین می­روند. برخی از عوارض جانبی ممکن است ماه­ها یا بیشتر طول بکشد تا به طور کامل از بین بروند.

عوارض جانبیِ کمتر رایجِ اسکلروتراپی که ممکن است نیاز به درمان داشته باشند عبارتند از:

• التهاب

معمولاً خفیف است اما ممکن است باعث تورم، گرما و ناراحتی در اطراف محلی شود که سوزن وارد پوست شده ­است. مصرف مسکن‌هایی که می‌توانید بدون نسخه از داروخانه دریافت کنید ( مانند آسپرین و ایبوپروفن)  می­تواند کمک­ کننده باشد.

• لخته خون

اگر توده­ایی از خون لخته­ شده در ورید درمان ­شده تشکیل شود، ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشد. به ندرت لخته خون می­تواند به ورید عمیق­‌تری در ساق پا برسد ( وضعیتی که به عنوان ترومبوز ورید عمقی شناخته می شود.

• حباب های هوا

حباب‌­های ریز هوا می توانند در خون به حرکت در بیایند که می­تواند بدون علامت باشد اما علائم احتمالی شامل دیدن جرقه های نور، سردرد، غش و حالت تهوع است. این علائم معمولا از بین می­روند اما برای مشکلات حرکتی یا احساس درد بازوها یا پاها پس از عمل با پزشک خود تماس بگیرید.

• واکنش آلرژیک

احتمالِ واکنش آلرژیک به محلول مورد استفاده برای درمان وجود دارد اما رایج نیست.

آمادگی لازم برای اسکلروتراپی چگونه است؟

قبل از عمل، متخصص شما یک معاینه فیزیکی انجام می‌­دهد و رگ­های شما و سابقه بیماری عروق خونی را بررسی می­کند. همچنین سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شما می­پرسد. اطلاعات مورد نیاز در مورد سابقه پزشکی شما شامل موارد زیر است:

• بیماری یا شرایط پزشکی اخیر، مانند بیماری قلبی یا سابقه لخته شدن خون
• آلرژی
• سایر درمان هایی که برای واریس انجام داده اید و نتایج آن
• داروها یا مکمل‌­هایی که مصرف می کنید، به ویژه آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم، رقیق­ کننده­‌های خون، مکمل­های آهن و مکمل­های گیاهی. این داروها می‌­توانند خطر خونریزی را افزایش دهند. اگر یک یا چند مورد از این موارد را مصرف می­کنید، یکی از اعضای تیم مراقبت­های بهداشتی شما می­تواند به شما بگوید که چگونه و چه زمانی مصرف آن­ها را قبل از عمل متوقف کنید.
• قبل از اسکلروتراپی، متخصص عروق ممکن است یک سونوگرافی از پاهای شما را درخواست کند؛ چراکه این احتمال وجود دارد که وریدها علائم خاصی ایجاد کنند.

در طول جراحی اسکلروتراپی چه رخ می­دهد؟

به پشت دراز می کشید و پاهایتان را کمی بالا میاورید. یکی از اعضای تیم مراقبت­‌های بهداشتی، ناحیه مورد نظر را ضدعفونی می­کند. سپس پزشک متخصص از یک سوزن کوچک برای تزریق محلول در ورید استفاده می­کند.

برخی از افراد درهنگام ورود سوزن به رگ، احساس سوزش یا گرفتگی جزئی می­کنند. اگر احساس درد زیادی داشتید به متخصص خود بگویید. درد ممکن است ناشی از نشت محلول از سیاهرگ به بافت اطراف آن باشد. پس از خارج کردن سوزن، پزشک به ناحیه مورد نظر فشار وارد می­کند و آن را ماساژ می دهد تا خون از ورید خارج نشود و محلول پخش شود.

متخصص ممکن است یک پد را روی محل تزریق بچسباند تا قبل از حرکت به ورید بعدی، فشار روی ناحیه را حفظ کند. تعداد سوزن­ها به تعداد وریدهای تحت درمان بستگی دارد.

بعد از جراحی اسکلروتراپی باید چه کرد؟ آیا نیاز به استراحت دارد؟

شما می­توانید بلافاصله پس از عمل بلند شوید و راه بروید. راه رفتن و حرکت، به جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک می­کند. پوشیدن جوراب‌ واریس یا بانداژ – معمولاً برای حدود دو هفته – فشار را روی رگ‌های تحت درمان نگه می‌دارد. تا زمانی که محل بهبود نیابد، موهای پای خود را نتراشید یا از لوسیون روی آن استفاده نکنید.
اکثر افراد در همان روز به فعالیت­های معمول خود باز می­گردند، اما می­توانید بعد از انجام عمل از شخصی بخواهید که شما را به خانه برساند. ممکن است پزشک به شما بگوید که تا دو هفته پس از عمل از ورزش­های سخت خودداری کنید.

همچنین از قرار دادن نواحی تحت درمان به مدت دو هفته در آفتاب خودداری کنید و از ضد آفتاب با حداقل 30 SPF استفاده کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند منجر به ایجاد لکه­‌های تیره روی پوست شود؛ به خصوص برای افرادی که پوست تیره دارند.

نتایج عمل اسکلروتراپی چگونه است؟

نتایج اسکلروتراپی برای وریدهای واریسی کوچک یا وریدهای عنکبوتی ­شکل معمولاً بعد از 3 تا 6 هفته ظاهر می‌­شود. وریدهای بزرگتر ممکن است 3 تا 4 ماه طول بکشد. با این حال، ممکن است برای رسیدن به نتایج مورد نظر به بیش از یک جلسه درمان نیاز داشته باشید.
به یاد داشته باشید که وریدهایی که به درمان پاسخ می­دهند، معمولاً عود نمی‌­کنند اما رگ­های جدید می­توانند ظاهر شوند.